Muhibbân

Müştâk-ı hürriyet-i tâmme olan bilcümle muhibbân-ı meşrûtiyetin vâsıta-i neşr-i efkârı olarak her ay başı neşr olunur.

II. Meşrutiyet’in ilanından sonra yayımlanan siyasî, dinî ve tasavvufî içerikli dergidir. İlk sayısı 22 Ağustos 1325’te (4 Eylül 1909), “Müştâk-ı hürriyyet-i tâmme olan bilcümle muhibbân-ı Meşrûtiyyefin neşr-i efkârı olarak her aybaşı neşrolunur” serlevhasıyla İstanbul’da neşredilen Muhibbân 12. sayısının ardından yayımına iki ay ara vermiştir. İkinci yılının ilk sayısı 20 Kânunuevvel 1326′da (2 Ocak 1911) neşredilmiştir. Bu dönemde 4 Mart 1328 (17 Mart 1912) tarihine kadar dokuz sayı daha çıkmış uzun bir aradan 14 Temmuz 1334 (1918) tarihli sayısıyla yayım hayatında üçüncü dönemine başlamıştır. Bu dönemin 5. sayısı 1 Mayıs 1335 (1919) tarihini taşımaktadır. Daha sonrasında Muhibbân’ın neşriyatına devam edip etmediği ihtilaflı bir konu olmaktadır. Künyesinde “gazete” olduğu belirtilmekle birlikte Muhibbân’ın daha çok bir dergi niteliği taşıdığı görülmektedir. Derginin sahibi ve başyazarı Hacıbeyzâde Ahmed Muhtar, Muhibbân’ın ilk sayısında yer alan girişte kendini Rifâî Dergâhı post nakibliğinde bulunmuş bir tarikat mensubu olarak tanıtmaktadır. Muhibbân’ın temel ilkesinin tasavvufu herkesin anlayacağı bir dille ortaya koyarak kamuoyunu bilgilendirmek olduğu beyan edilmiştir. Fakat bu beyana rağmen ilk sayılarında siyasî makalelerin ön plana çıktığı, ayrıca Osmanlı yemek kültürüne dair yazılara yer verildiği, okuyuculardan gelen birkaç yazı, şiir ve iktibaslar dışında gazetenin bütün yazıları Ahmet Muhtar tarafından kaleme alınmıştır. Şeyhülislâm Mûsâ Kâzım Efendi başkanlığında kurulan Cemiyyet-i Sûfiyye’nin faaliyete başlaması üzerine (1327r./1911) Muhibbân, Mûsâ Kâzım Efendi’ye, cemiyete ve cemiyet tarafından yayımlanan Tasavvuf mecmuasına karşı tavır almış, cemiyetin açılış törenine sadece on dokuz şeyhin katıldığını yazarak Cem‘iyyet-i Sûfiyye’nin tarikat camiasını temsil edemeyeceğini ima etmiştir. Muhibbân’ın, üçüncü döneminde Rıza Tevfik (Bölükbaşı), Sâmih Rifat ve Bahâ Said yazar kadrosuna katılmıştır ve derginin serlevhası “Siyasetten başka her şeyden bahseder.” olarak değiştirilmiştir.