Aylık Siyasi Mecmua
"Fikir-Sanat, Fikir-Ahlak-Sanat, Fikir ve San'atta Hareket"
Şubat 1939’da sağ entelijansiyanın önde gelen isimlerinden Nurettin Topçu (d. 1909, ö.1975) tarafından kurulmuş, Mart 1982 tarihine kadar muhtelif yayın dönemleri içerisinde aralıklarla 187 sayı olarak yayımlanmıştır. Ocak 1966’dan yayın döneminde dergi Fikir ve Sanatta Hareket adıyla çıkarılmıştır. Derginin adı, Nurettin Topçu’nun Fransa’daki ikametinde muhabbet kurduğu hocası Maurice Blondel’den benimsemiş olduğu Hareket (Aksiyon) Felsefesi’nden gelmektedir. Derginin fikri coğrafyası Nurettin Topçu’nun şahsiyeti ve ilmi çalışmaları ile şekillenmiştir. Topçu’ya göre var olmak düşünmek ve hareket etmektir; insanın her hareketinde ilahî iradenin vasıfları bulunmaktadır. Topçu, İslam tasavvufu ve Anadolu insanının felsefi değerlendirmesini yapmıştır. Yazılarında Türk milletinin bütün toplumsal müesseseleriyle nasıl bir devlet ve toplum yapısına sahip olması gerektiği hususunda metafiziki ve pratik konuları tartışmıştır. Basın hürriyetinin sınırlı olduğu bir devirde Hareket dergisi ilk sayılarından itibaren din, milliyetçilik, sosyal düzen ve inkılap gibi kavramlara resmi görüşün dışında yeni anlamlar yüklemesi bakımından önem taşır. Tek Parti döneminde sert olmasa da ılımlı bir muhalefet yapması bakımından da önemlidir. Nurettin Topçu ve Hareket Dergisi, Ziya Gökalp’ın milliyetçiliğinden farklı olarak Anadolu hudutları içerisinde bir millî tarihin barındığını ve Türklüğün İslam dini içerisinde ve sayesinde inkişaf ettiğini benimseyen bir milliyetçilik anlayışına sahiptir. Dergide, Mehmet Kaplan, Hilmi Ziya Ülken, Ahmet Kabaklı, Ali Fuad Başgil, İsmail Kara, Beşir Ayvazoğlu, Mükrimin Halil Yınanç, Süleyman Uludağ, Ayhan Songar, Halit Refiğ, Yaşar Nuri Öztürk, Orhan Okay, Mustafa Kara, Cemil Meriç, Emin Işık, Hüseyin Hatemi, Hüsrev Hatemi, Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, Ali Bulaç, Hüseyin Batuhan, Remzi Oğuz Arık gibi isimlerin de yayımlanmış yazıları mevcuttur. Ayrıca, röportajlara ve Batı ve Doğu dillerinden çeviri yazılara yer verilmiştir. Stefan Zweig, Oscar Wilde, Paul Valery, René Wellek, Leo Tolstoy, Rabindranath Tagore, Jacques Prévert, Edgar Allen Poe, Blaise Pascal, Charles Péguy, Frederick Mayer, André Maurois, Irving Kristol, Karl Jaspers, Emmanuel Kant, Victor Hugo, Charles Baudelaire, Raymond Aron, Julien Benda, Anton Chekhov, Miguel de Unamuno, Will Durant, Mahatma Gandi, André Gide tercüme metinleri dergide yer alan yabancı yazarlardan bazılarıdır. Ezel Erverdi idaresindeki Hareket mecmuası, 1966 yılından itibaren “Hareket Yayınları” ismi ile kitap yayıncılığı da yapmış, yetmiş civarı eseri neşretmiştir. Erverdi, kitap yayıncılığına 1977 senesinden itibaren “Dergah Yayınları” kurucusu, sahibi olarak devam etmiştir.